zondag
exaudi
28-5-2006
om 10 uur in de Lutherse
kerk te Zeist.zondag
exaudi
28-5-2006
om 10 uur in de Lutherse
kerk te Zeist.
Wij zijn hier aanwezig in de Naam van de
Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Amen
Onze Hulp is in de Naam van de Heer
die hemel en aarde gemaakt heeft.
God van hemel en aarde,
God van leven en dood, van dood en leven,
wij staan voor U met lege handen,
met besmeurde handen,
met een geweten dat zich niet tot rust laat brengen.
U zo groot, wij zo bijna niets,
en toch verwaand en overtuigd van eigenwaarde,
tot we de gevolgen zien van wat we deden.
Wij zijn nergens, Heer,
als U ons rekenschap vraagt.
Daarom smeken wij U om genade;
daarom vragen wij U:
vergeef ons al wat wij misdeden,
en laat ons weer in vrede leven.
Amen.
Zo lief had God deze wereld, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat
ieder die in Hem gelooft aan het verderf ontkomt, en eeuwig leven hebben mag!
Onze introïtuszang, deze zondag exaudi, is gezang 479 helemaal. = Lied 978
Laten
we de Heer aanroepen om ontferming met de nood van deze wereld,
maar laten wij dan ook Zijn naam prijzen,
omdat er aan Zijn barmhartigheid geen einde komt!
Zondagsgebed
Heer, die ons bidden hoort, en die ons nooit verlaat, wees ook vandaag in ons
midden, ongezien,
maar niet ongehoord.
Door Jezus Christus, onze Heer. Amen.
Ons
loflied is Gezang 400: 1, 5 en 9 Almachtige, verheven Heer,
Halleluja, aan U behoort de lof en eer... Het loflied van de Schepping van
Franciscus van Assisi
Het Heilig Evangelie staat geschreven bij:
Johannes 17: 14 – 26 NBV; dit hoofdstuk grijpt terug naar de laatste avond
die Jezus op aarde doorbracht.
De gesprekken met de leerlingen...
En Jezus bidt. Hier horen we een deel van dat gebed:
14 (Vader,) Ik heb hun Uw
woord gegeven. De wereld
haat hen, omdat ze niet bij de wereld horen, zoals ook Ik
niet bij de wereld hoor.
15 Ik vraag niet of U hen
uit de wereld weg wilt nemen, maar (wel) of U hen wilt beschermen
tegen de duivel.
16 Ze horen
niet bij de wereld, zoals Ik niet bij de wereld hoor.
17 Heilig
hen dan door de waarheid. Uw woord
is de waarheid.
18 Ik zend hen naar de wereld,
zoals U Mij naar de wereld hebt gezonden.
19 Ik heb Mij geheiligd
omwille van hen, zo zullen ook zij
door de waarheid geheiligd zijn.
20 Ik bid niet alleen voor hen,
maar voor allen die door hún verkondiging
in Mij geloven.
21 Laat hen allen één
zijn, Vader. Zoals U in Mij bent en Ik
in U, laat hen zo ook in Ons zijn, opdat de wereld
gelooft dat U Mij hebt gezonden.
22 Ik heb hen laten delen in
de grootheid die U Mij gegeven hebt, opdat zij één zijn zoals Wij:
23 Ik
in hen en U in Mij.
Dan zullen zij volkomen één zijn en zal
de wereld begrijpen dat U
Mij hebt gezonden, en dat U hen liefhad zoals U Mij
liefhad.
24 Vader, U
hebt hen aan Mij geschonken, laat hen dan zijn waar Ik
ben. Dan zullen zij de grootheid zien die U Mij gegeven hebt omdat
U Mij al liefhad voordat de wereld gegrondvest werd.
25 Rechtvaardige
Vader, de wereld kent U niet,
maar Ik ken U, en zij weten
dat U mij hebt gezonden.
26 Ik heb hun Uw Naam
bekendgemaakt en dat zal ik blijven doen, zodat de liefde
waarmee U Mij liefhad
in hen zal zijn en Ik in hen.’
Zalig die het Woord van God horen en er gehoor aan
geven!
In
antwoord op Gods Woord willen wij samen ons geloof belijden:
Wij geloven in God - Schepper van hemel en aarde.
Heer over alle machten
Die om ons van alle macht heeft afgezien
en in Jezus de prijs heeft betaald voor onze overtredingen.
Die in eenvoud tot ons kwam,
en werd verraden en vermoord - gekruisigd...
maar Hij overwon de dood!
Na drie dagen opgestaan ten leven
verscheen Hij aan vriend en vijand;
Hij steeg op tot God, Zijn Vader;
weer in Zijn hemels rijk terug zond Hij Zijn Geest
die ieder mens bezielen wil tot leven in de Heer.
Tot een geméénschap van heiligen,
door een doop, door vergeving van
zonden,
tot leven in der eeuwigheid. Amen
Preek
GENADE ZIJ U EN VREDE
VAN GOD ONZE VADER EN VAN JEZUS
CHRISTUS, ONZE HEER,
DOOR DE HEILIGE GEEST.
Lieve gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Ik spreek U aan met de Naam van Hem, naar Wie we genoemd zijn. Zoals Johannes al
schrijft: dit alles omdat u moet weten dat u eeuwig leven hebt,
u die gelooft in de Naam van de Zoon van
God. En Hij, die deze Naam draagt, Jezus, wijst ons weer op Zijn Vader, onze
Vader, in de hemel. De laatste zin van onze evangelie – lezing was:
Ik heb hun Uw Naam bekendgemaakt en dat
zal ik blijven doen, zodat de liefde
waarmee U Mij liefhad
in hen zal zijn en Ik in hen.’
Die naam heeft te maken met wezen, en met aanwezigheid.
De naam maakt bekend wie iemand in wezen is, en maakt iemands aanwezigheid
bekend. ‘Dinges was er ook!’ is een mededeling die niet zoveel zegt.
Dan moet je gaan omschrijven. Iedereen die wat ouder is, kent dat
verschijnsel. ;-)
Ik zei net al dat Jezus steeds naar Zijn Vader verwijst. Want het gaat niet om Hem,
maar om God. Om onze Schepper en behoeder. Ook
de naam Jezus verwijst al – niet direct
naar de drager van die naam, maar naar Diens Vader.
God redt, betekent het. En waaruit
bestaat die redding? Uit het eeuwige leven,
lezen we in de Johannes-brief. Dat ís nogal wat!
God heeft ons eeuwig leven geschonken en dat leven is
in Zijn Zoon.
Er zijn drie getuigen, waardoor deze
belofte onomstotelijk vast staat.
Alle drie hebben te maken met God. Met Gods liefde,
om precies te zijn. Met de doop, met de kruisdood,
en met de Heilige Geest.
We mogen het dus geloven. Sterker:
als we het niet geloven, zeggen we dat God
liegt!
Maar als Hij liegt kunnen we niet in Hem geloven,
want betrouwbaar zijn is een wezenlijk
bestanddeel van liefde.
En God hebben we toch leren kennen als de Liefde Zelve.
Kortom: wie aanneemt dat God Liefde
is, die mag geloven in dat eeuwig leven, diezal niet zo snel kunnen
zeggen: ik geloof niet dat God ons
eeuwig leven schenkt. Misschien zeggen we dan: maar hoe dat eeuwige leven
er uit moet zien, daar
kan ik me niets bij voorstellen.
Nee?
Maar dat eeuwig leven is in Gods Zoon. En Die kennen
we.
Wij leven (dan en nu) in Jezus.
Misschien is ons verstand te klein om het te vatten, maar dat is dan in elk
geval een leven dat door de Opstanding
héén is gegaan.
Het is een leven bij God. Bij de Levende
God.
Dat móét iets moois en goeds zijn, omdat Jezus vol innige vreugde
spreekt over de eenheid tussen Hem en Zijn
Vader, een eenheid waarin ook wij mogen delen.
Dat is Zijn diepe wens, en het kan, als wij Zijn leerlingen
willen zijn, en Hem willen volgen in heel
ons doen en laten.
Hij nodigt ons daartoe uit,
en Hij heiligt ons daartoe door Zijn woord.
Dat heiligen, daar moeten we toch nog even bij stil
staan.
Het Oud-Testamentische heilig heeft een dubbele
betekenis. Aan de ene kant: volkomen anders, en horend bij God en
bij de sfeer van God, aan de andere kant betekent het: vreselijk machtig.
We zien in onze lezing van het Oude Testament,
die voorafgaat aan de feitelijke verbondssluiting,
dat het volk zich heiligen
moet. Het moet in een situatie gaan verkeren waarin ze God onder ogen
kunnen komen, en waarin ze Zijn Stem kunnen aanhoren.
Er was nl. een diep besef van de gigantische
afstand tussen God en mens. Zonder offer
kon je niet naderen tot een god, tot goden in het algemeen,
en ‘dus’ kun je ook niet zomaar verschijnen voor Hem,
die Zichzelf de Enige Ware noemt. Hij die ÍS.
En daarmee verklaart dat al die anderen er niet
wezenlijk zijn: die goden van hout en steen, van zilver en goud en
van plastic..
Wie nadert tot God komt in een krachtveld terecht, waarin je niet zomaar
overeind blijft. Je moet je daar op voorbereiden. Je moet laten
zien, dat je de Ander zéér serieus neemt. Het
volk rond Mozes moet zich heiligen
en moet ook de kleren wassen.
Ze moeten alles wegdoen wat niet past bij deze God.
Alles wat herinnert aan de goden
van weleer, die ze misschien hebben gediend, alle rommel
moet worden opgeruimd, alle losse eindjes
van het leven vastgeknoopt.
Ze moeten zichzelf wassen, en ook hun kleren.
Dat laatste zal niet zo vaak voorgekomen zijn, daar in de woestijn, want water
was schaars.
Ik denk opeens aan de zondagsheiliging
die ik mee kreeg vanuit mijn ouderlijk huis: er werd gepoetst en geboend
alsof er Hoog Bezoek kon komen. En je kreeg zondagse kleren aan. Je beste
kleren. Een teken van respect voor de Heer
van de Zondag.
En dat je dus ook niets kocht op zondag, dat was een logisch
gevolg van die instelling: een ander moest ook in staat
zijn om de zondag te besteden voor datgene waarvoor God die had bedoeld:
de ontmoeting en het uitrusten.
Zo heeft mijn vader het mij eens uitgelegd, toen ik om een ijsje
zeurde. En ik begreep dat. Hij had gelijk.
Het Griekse ¡giazw dat we bij Johannes
vinden, heeft als inhoud van heiligheid: apart stellen, toewijden
aan God, reinigen, zuiveren, heiligen
en als heilig beschouwen.
Jezus zegt over Zijn leerlingen tegen de Vader, in Zijn gebed: “ze zijn al
geheiligd!” En wel door het Woord dat Hij gesproken
heeft, de waarheid, de Goddelijke
waarheid die doorklinkt in Zijn woorden.
”Heilig hen dan door de waarheid”, bidt Jezus.
“Uw woord is de waarheid.
Ik zend hen naar de wereld, zoals U Mij
naar de wereld hebt gezonden. Ik heb Mij geheiligd
omwille van hen, zo zullen ook zij
door de waarheid geheiligd zijn.”
Jezus, naar waarheid
de weg ten leven…
Als we Hem volgen, nemen we Zijn woorden serieus, en zijn we – net als Hijzelf
– gericht op God.
Dan leven we in Zijn Geest. In een Geest van liefde en heiligheid…
Dan zijn we, zoals het staat in Exodus 19: 6
een heilig volk,
een koninkrijk van priesters,
Dan zijn we niet alleen geroepen tot het priesterschap
van alle gelovigen, maar dan behoren
we daar ook toe.
Juist in deze tijd tussen Hemelvaart en Pinksteren zijn wij gehouden
ons te heiligen om God te ontmoeten.
Om ons hart en ons leven
open te stellen voor God.
En we hoeven niet bang te zijn dat ons dat niet zal lukken, dat we
overvraagd worden, want er staat: Jullie hebben
gezien hoe Ik ben opgetreden tegen Egypte, en hoe Ik je op adelaarsvleugels
gedragen heb en je hier bij Mij heb gebracht. Dat betekent misschien
dat God ons af en toe laat vallen van grote hoogte, in de hoop dat we onze vleugels
uit zullen slaan, en dat we tot onze verbijstering
en verrukking zullen zien dat we kúnnen
vliegen!
En lukt ons dat nog niet op dat moment, dan vliegt Hij pijlsnel
als een arend onder ons en vangt ons op.
Want zo gaat dat bij adelaars en arenden.
(Twee namen voor een groep vogels. Dan weet u dat ook weer.)
Heus, het kan. We kunnen en mogen
God ontmoeten. Hem dienen
zoals Hij gediend wil worden.
Dat hebben niet alleen de Israëlieten gezien. Dat hebben ook wij
mogen zien, juist in de feesten
van de kerk die we hebben gevierd en die we gaan vieren.
Pasen, de Opstanding en overwinning
op de dood.
Hemelvaart: de voltooiing van het menselijk
bestaan van God in ons midden. De scharnier naar een nieuwe tijd, een nieuwe
periode.
Aanstonds Pinksteren: God die ons wezenlijk
nabij is in de Geest
die ook Jezus aanzette tot Zijn grote
daden van liefde en gehoorzaamheid, de Geest die de Liefde van Gods wezen
belichaamt.
De Geest, die ons helpen zal, nu en altijd,
om Jezus op de voet
te volgen, om God
lief te hebben, zoals Hij deed, om daarom ook Gods woorden ter
harte te nemen, en Hem ter wille te zijn, en om zo
een kostbare schat voor Hem te zijn.
Als we leven vanuit díe Geest, zullen we bidden zoals Jezus
dat deed: bidden voor het welzijn van anderen.
Dan zijn we één met Hem
en met elkaar. Dan worden onze gebeden verhoord, dan zíjn ze al
verhoord!
Dan ís de kerk al een eenheid,
in wezen, ook al liggen de leden van de
kerk(en) – tot onze grote schande – nog wel eens met elkaar overhoop,
omdat we handen of voeten zijn, en niet (willen) weten wat het Hoofd
denkt en wil.
Wees heilig, want Ik ben Heilig, zegt de Heer in
1 Petrus 1:16 (hetgeen weer terug slaat op verscheidene teksten in Leviticus
o.a.)
Ten onrechte is dat heilig in onze taal onderuit gehaald in de
term: een heilig boontje. Dat heeft
iets onechts, iets zoetelijks, iets flauws.
Maar de ware heiligen zijn krachtfiguren, omdat ze in het krachtveld
van God leven.
Ieder op de eigen, soms heel bescheiden, plaats.
Geroepen tot een heilig priesterschap van alle gelovigen mogen ook wij
God dienen. Mogen wij tot Hem komen met alle respect, maar ook
in het vertrouwen, dat Jezus ons leerde. Want bij dit alles zijn we om
Hem beminde kinderen van God.
Hij bracht het offer, waardoor we ons zonder vrezen in Gods nabijheid kunnen
begeven. Zo zijn wij hier in de kerk en bij elkaar, met
Jezus aan het hoofd, en in Zijn Geest, bij
Vader thuis.
Elke zondag Vaderdag.
Laten we er nog maar een Christelijke feestdag bij maken. Het houdt
niet op, als we Jezus volgen.
Als we God en elkaar liefhebben.
Dan zijn we één. Meer dan we
dachten.
Amen
Muziek
Gods liefde is groot en strekt zich uit tot alle mensen,
wij kunnen daarin delen:
dag aan dag met vriendelijkheid en aandacht,
geld en geduld,
nu kunnen we er gestalte aan geven, als een goed begin,
in de collecte!
Na het gebed over de gaven zingen wij: gezang 20: 1, 3 6 en 6, maar nu eerst de Collecte
Gebed over de gaven
Lieve God, U geeft U zelf aan ons.
Wij bieden U ons eigen leven aan.
Neem het, zoals U ons geld aanneemt.
Dat het dienstig mag zijn voor U.
In de Geest van Jezus - die ons voorging.
Amen.
We
zingen gezang 20: 1, 3, 6 en 7 = Lied 146a
Nu is het tijd voor de voorbeden, maar eerst wil ik U wijzen op het Onze Vader
dat op de achterkant van Uw liturgie staat. Het is een Onze Vader naar de NBV,
waar we deze twee jaar mee werken op verzoek van de kerken. Dit hoort er dus
bij.
Laten we dan danken en bidden…
Lieve God in de Hemel, grote, machtige, vervaarlijke God, trouwe, nabije Heer en
Vader,
U willen we danken voor Uw Woord, voor al Uw woorden, waardoor we U een heel
klein beetje hebben leren kennen… Wij bidden U om Uw Geest, dat Zij ons het
Woord dat U gegeven hebt wil verlichten, zodat wij er de weg en de waarheid ten
leven in herkennen.
Zodat wij Jezus leren kennen, die ons voorbeeld is, en onze gids op de weg naar
U toe. Die de weg begaanbaar heeft gemaakt. Geef ons de kracht om heilig voor U
te zijn.
Wij bidden U voor allen die van U niet hebben gehoord, en ook bidden wij voor
allen die proberen daar iets aan te doen. Zendingswerkers, missionarissen,
bijbelvertalers, colporteurs, mensen die vaak met gevaar voor hun leven zijn en
spreken en handelen waar wij niet kunnen komen. Dat wij ze mogen blijven steunen
met geld en gebed. En dat U ook ons laat zien waar wij moeten en mogen spreken
en werken in Uw dienst. Schenk hen en ons de gaven van Uw Heilige Geest, opdat
we onze dienst aan U en de naaste verrichten, zoals U van ons verwacht.
Lieve God, wij danken U voor de vrede en veiligheid waarin we leven. Voor de
kerk en de gemeente, waarbinnen we geborgenheid vinden. Help ons te herinneren
dat wij die geborgenheid voor elkaar en anderen ook moeten waarborgen.
Wees bij allen die iets te zeggen hebben in de kerk en de gemeenten, opdat hun
woorden zijn gebaseerd op liefde, en doordrenkt van Uw Goede Geest. Dat zo hun
handelen zichtbaar maakt Wie en hoe U bent.
Lieve God, wij danken U voor artsen en verpleegkundigen, voor de talloze
vrijwilligers, die ten dienste staan van de zwakken in de samenleving.
Wil hen extra zegenen en wil hen heiligen tot Uw dienst. Of ze U nu kennen of
niet.
Voor de regeringen, dat ze waarlijk dienaren, ministers, mogen zijn van volk en
vrijheid, en zo van U.
Voor onze regering, voor onze koningin, voor burgemeesters en gemeenteraden,
voor allen met gezag en verantwoordelijkheid bidden we U om kracht en goede
ingevingen.
Dat wij allen mensen zijn die Uw rijk waarmaken,
en dat wij naar waarheid mogen bidden zoals Uw Zoon ons leerde:
Onze Vader in de hemel,
laat Uw Naam geheiligd worden,
laat Uw Koninkrijk toch komen
en Uw Wil worden gedaan
op aarde zó als in de hemel.
Geef ons steeds weer het brood
dat wij dagelijks behoeven.
Vergeef ons onze schuld,
zoals ook wij vergeven
wie ons iets schuldig was.
En breng ons in beproeving niet,
maar red ons uit de greep
van alle kwaad.
Ons
slotlied is gezang 237:1 =
Lied 360
Zegen:
De Aanwezige zegent ons,
Hij houdt ons in Zijn hoede,
genadig is Hij het licht van ons leven,
zo maar, voor niets....
Hij ziet ons voor onschuldig aan,
schenkt ons leven en welzijn.
Omdat Hij van ons houdt.
Laten we dan gaan als gezegende mensen
in de Naam van de Vader, de Zoon en in de verwachting van de Heilige Geest.
Amen.
gezang 237:6
En dan is er gelegenheid om samen over een en ander van gedachten te wisselen
onder het genot van een kopje koffie of thee...