4
januari 2009
Dienst in de Lutherse kerk Hamburgerstraat, dienst van de Lutherse gemeente mét
de Werkgroep.
Voorganger: Hein Cras.
Voor
de dienst afkondigingen en vooroefenen.
Aan de
vlam van de Paaskaars worden de lichten op tafel aangestoken
Voorganger:
In de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest,
Gemeente:
Amen.
Voorganger:
Onze hulp is in de naam van de Heer,
Gemeente: die
hemel en aarde gemaakt heeft.
V.:
die trouw houdt tot in eeuwigheid
G.:
en niet los laat het werk van zijn handen.
Voorbereidingsgebed
Voorganger:
Verlos ons, Heer, van alle kwaad en geef vrede in onze dagen, opdat wij zonder
onrust en met een zuiver hart tot uw geheimen mogen binnengaan. Amen.
Gemeente:
De almachtige God schenke ons zijn genade,
Voorganger:
Amen.
Voorganger: Antifoon: Let op, ik zal mijn bode zenden.
In zijn hand liggen macht en kracht besloten. Hij beslist wie groot en machtig
is. Vgl. Mal 3:1,1 1 Kron 29:12
Ingangspsalm
= psalm 72: 1 - 4
Voorganger: Antifoon: Let op, ik zal
mijn bode zenden. In zijn hand liggen macht en kracht besloten. Hij beslist wie
groot en machtig is. Vgl. Mal 3:1,1 1 Kron 29:12
Gemeente:
Voorg:
Laten we de Heer aanroepen om ontferming met de nood van deze wereld,
....
En laten wij Zijn Naam prijzen,
want Zijn barmhartigheid heeft geen einde.
Kyrië en Gloria:
Zondagsgebed
Heer, God, hemelse Vader, die wijzen door het licht van een ster geleid, riep
tot aanbidding van uw Zoon, wijs ook ons de weg zo bidden wij, en doe ons in
zijn verborgenheid door het geloof uw heerlijkheid aanschouwen,
door
Jezus Christus onze Heer. Gem.:
Amen.
Dienst
van het Woord
Lezing
eerste Testament: Jesaja
60:1-6
Psalm 72: 5,6,7
Epistellezing
Psalmwoord: Halleluja!
Laten alle koningen zich neerwerpen voor hem, alle volken hem dienstbaar zijn.
Halleluja!
allen:
Zondagslied:
Gezang 157: 1,3,5,6
Aankondiging van de Evangelielezing (Gem. gaat staan)
Evangelielezing: Matteüs 2:1-12
acclamatie:
De gemeente gaat zitten.
: Credo van de
Andes[i]
[i]
Uit:
Jan Brock, Geef ons heden ons
dagelijks brood;Bidden met de armen z.j.
verkrijgbaar bij o.a. Solidaridad
Preek
Overweging Zusters en broeders, beste mensen,
Iets kan een openbaring voor je zijn. Muziek, natuur, een boek, een
gedicht, een gesprek.
Je voelt je er blij door. Je hart wordt heel ruim. Je hart loopt over. Het
is een feest.
Iemand kan een openbaring voor je zijn. Je voelt je dan blij. Je hart
wordt heel ruim. Je hart loopt over. Het is een feest.
Iemand die je al kent, kan een openbaring voor je zijn op een goed moment en dat
is dan werkelijk een goed moment.
En jij kunt een openbaring voor anderen zijn. En als je voelt dat je dat
bent, dan maakt het ook jou blij.
In het verleden waren er mensen die een ervaring hadden van een goddelijke
openbaring. Dat bracht bij hen vreugde, vervoering soms, verwondering,
bewondering.
Het leverde schitterende teksten en liederen op: prachtige psalmen, profetieën
vol troost en verwachting, prachtige verhalen over hoe zij vervuld waren van het
handelen van God met de mensen. En hoe heerlijk zijn liefde was, zoals bezongen
werd in het Hooglied. Hoe rijk zijn schepping is en vooral hoe bijzonder de
mens, die God naar zijn beeld en gelijkenis heeft geschapen.
“Heer onze Heer, hoe heerlijk en verheven hebt Gij uw naam op aarde
uitgeschreven!” ps.8 is daarvan een voorbeeld.
De hele heilige Schrift staat vol van deze teksten, die ons vandaag de dag laten
zien hoe de mens blij geroerd was door de openbaring van God.
Nehemia (8,10)
Wees niet bedroefd, want de vreugde die de HEER u geeft, is uw kracht.
en
elders (12,43) iedereen
was vrolijk omdat God hun grote vreugde schonk
Psalm 4,8:
In u vindt mijn hart meer vreugde dan zij [anderen]
in hun koren en wijn.
Ps 16,11
U wijst mij de weg naar het leven: overvloedige vreugde in uw nabijheid, voor
altijd een lieflijke plek aan uw zijde.
Spr 12,20
vreugde wacht wie vrede zoeken.
Pred 5,18v
18 Wanneer
een mens geniet van rijkdom en bezit, wanneer hem dat door God wordt toegestaan
als zijn rechtmatig deel en hij zich verheugt in alles wat hij moeizaam heeft
verworven, is dat een geschenk van God. 19 Dan
piekert hij tenminste niet zo veel over het luttel aantal dagen van zijn leven,
maar gaat hij van ganser harte op in de vreugde die God hem toebedeelt.
Jesaja 9,2
U hebt het volk weer groot gemaakt, diepe vreugde gaf u het, blijdschap als de
vreugde bij de oogst, zij jubelen.
en
elders: 55,12 Vol
vreugde zullen jullie uittrekken en in vrede zul je huiswaarts keren. Bergen en
heuvels zullen je juichend begroeten, en alle bomen zullen in de handen klappen.
Jeremia 31,12
Zij komen juichend naar de Sion, stralend van vreugde om de gaven van de HEER:
koren, wijn, olijfolie, en geiten, schapen, koeien. Zij gedijen als een
waterrijke hof, nooit meer zal het hun aan iets ontbreken.
Sefanja 3,17 De HEER, je God, zal in je midden zijn, hij is de held die je
bevrijdt. Hij zal vol blijdschap zijn, verheugd over jou, in zijn liefde zal hij
zwijgen, in zijn vreugde zal hij over je jubelen.
1 Petrus 1
4-5
Er wacht u, die door Gods kracht wordt
beschermd omdat u gelooft, in de hemel een onvergankelijke, ongerepte erfenis
die nooit verwelkt. U ziet de redding tegemoet, die aan het einde van de tijd
zeker geopenbaard zal worden. [4–5] 5 6 Verheug
u hierover, ook al moet u nu tot uw verdriet nog een korte tijd allerlei
beproevingen verduren. 7 Zo
kan de echtheid blijken van uw geloof – zoveel kostbaarder dan vergankelijk
goud, dat toch ook in het vuur wordt getoetst – en zo verwerft u lof, eer en
roem wanneer Jezus Christus zich zal openbaren. 8 U
hebt hem lief zonder hem ooit gezien te hebben; en zonder hem nu te zien gelooft
u in hem en ervaart u een onuitsprekelijke, hemelse vreugde, 9 omdat
u het einddoel van uw geloof bereikt: uw redding.
Al deze teksten tonen blijdschap van de mens over de goddelijke
openbaring. Ik zou nog heel lang door kunnen gaan.
Vanmorgen hoorden we het in de lezing van Jesaja 60. 1 Sta op en
schitter, je licht is gekomen,
over jou schijnt de luister van de HEER.
2 Duisternis bedekt de aarde
en donkerte de naties,
maar over jou schijnt de HEER,
zijn luister is boven jou zichtbaar.
3 Volken laten zich leiden door jouw licht,
Open je ogen, kijk om je heen:
5 Je zult stralen van vreugde als je het ziet,
je hart zal van blijdschap overslaan.
En in het evangelie: Ze gingen op weg, en nu ging de ster die ze hadden zien
opgaan voor hen uit, totdat hij stil bleef staan boven de plaats waar het kind
was. Toen ze dat zagen, werden ze vervuld van diepe vreugde.
Het feest van de Openbaring, de epifanie, de verschijning van onze Heer Jezus
Christus is een reden voor diepe vreugde. Het is een feest van bemoediging.
Wij worden uitgenodigd te genieten van de rijkdom die onszelf ten deel valt, wij
allemaal, en wij worden uitgenodigd een openbaring te zijn voor anderen.
Als iemand of iets een openbaring voor ons is, dan zijn dat heilige momenten.
Anselm Grün zegt ergens: Het verschil tussen alledaagse en heilige momenten zit
hem in twee dingen: dankbaarheid en openheid. Je voelt je dankbaar en open. Open
voor het ware, het goede en het schone. (Plato)
Ik begon mijn overweging met: iets of iemand kan een openbaring voor je zijn. Je
voelt je er blij door. Je hart wordt heel ruim. Je hart loopt over. Het is
een feest. Dit is wat ik ons en alle mensen toewens als het gaat om goddelijke
openbaring. Maar ook natuurlijk als het gaat om alle andere vormen van
openbaring mensen, natuur, schoonheid, en alles wat ons raakt als we ons
ervoor openstellen. En ook als het moeilijk is in het leven. Maar ook natuurlijk
als het gaat om alle andere vormen van openbaring door mensen, natuur,
schoonheid, en alles wat ons raakt als we ons ervoor openstellen. En ook
als het moeilijk is in het leven. Ook als het moeilijk is in het leven.
Je krijgt deze momenten cadeau én je moet er voor werken. Wij worden
uitgenodigd deze heilige, vredevolle, dankbare, open momenten te scheppen voor
onszelf en voor anderen. Het is een genade, een uitnodiging en het brengt ons
echt geluk. Ik wens dat ons allen.
Tot slot. Deze overweging schreef ik grotendeels op de eerste kerstdag. Een week
later ontvingen we het bericht dat een hecht lid van onze werkgroep, Berry
Helleman, is overleden. Een plotselinge hevige droefheid voor Annelies en hun
kinderen, hun familie en hun vrienden en voor allen die hem kenden. En ook voor
ons. We willen bidden, dat aan hem en aan hen in deze dagen de oneindige
liefdekracht van de goede God geopenbaard wordt.
Ik dacht: moet ik nu niet mijn verhaal helemaal veranderen? Ik besloot: ik wil
dit allemaal blijven zeggen, ook nu. En ik herhaal wat Petrus schreef:
Er wacht u, die door Gods kracht wordt beschermd …, in de hemel een
onvergankelijke, ongerepte erfenis die nooit verwelkt. U ziet de redding
tegemoet, die aan het einde van de tijd zeker geopenbaard zal worden. [4–5] 5
6 Verheug u hierover.
Amen.
Het
lied
is geschreven door Dietrich
Bonhoeffer, in een gevangeniscel in Duitsland in 1944. Hij was een Duits
theoloog en predikant. Met anderen,o.a. de bekende Karl Barth, vormde hij de
Bekennende Kirche in Duitsland, een kerk die op grond van haar christelijke
belijdenis in verzet kwam tegen Hitler.
Bonhoeffers verzet tegen het nationaalsocialisme, bracht hem op in de
gevangenis. In april 1945, toen de Amerikanen in het westen en de Russen in het
oosten voor de deur stonden, was Bonhoeffer één van degenen die de oorlog
beslist niet mochten overleven. Op 9 april 1945 werd hij terechtgesteld, dat wil
zeggen: vermoord.
Dit lied, dit gedicht schreef hij dus op zijn laatste oudejaarsavond, en als wij
dat weten, dan krijgt het voor ons misschien een wat andere klank.
Het is niet geschreven als lied, met de bedoeling dat het in een kerk gezongen
zou worden, het is een persoonlijk gedicht, geschreven voor zijn familie, zijn
verloofde.
Gezang 398 = Lied 511
vers 3 en 6 wordt door het orgel gespeeld.
Collecte
en:
Offerandegebed:
Heer God, hemelse Vader, zegen deze gaven, die wij U brengen tot eer van
Uw naam en ten dienste van Uw gemeente en van de gehele aarde. Laat dit
dankoffer U welgevallig zijn en een getuigenis van Uw liefde tot onze naasten.
Door Jezus Christus, onze Heer.
Voorbeden,
eindigend op: zo bidden wij:
God, wij danken U voor de manier waarop U zich geopenbaard hebt in Jezus, uw
geliefde zoon en voor wie U de intens geliefde Vader bent. Hij heeft ons U laten
zien in woorden en daden, hoe te leven om de blijdschap over uw goedheid uit te
dragen. Laat ons bidden …
Kom heilige Geest, vervul ons hart. Vader, U hebt de wereld verblijd door de
komst van Uw Zoon. Geef dat wij door de ene Geest van U beiden ware wijsheid
bezitten en ons altijd verheugen over haar licht en haar kracht om naar dat
licht te leven en mogen wij en alle mensen haar troost ondervinden, als we
bedroefd zijn. Laat ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij danken U voor alle plaatsen waar op
dit moment op de aarde vrede heerst. Wij danken U voor de momenten van vrede in
ons eigen leven. Wij vragen U geef iedere mens inzicht en kracht om eraan te
werken dat deze plaatsen en momenten zich uitbreiden. Sta ons mensen bij.
Breek door verharding heen. Geef kracht eindeloos opnieuw te beginnen. Laat
ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij bidden U voor de mensen die ons zijn voorgegaan in de dood: vandaag
noemen we met name Berry Helleman. En (iemand
die rond kerst gestorven is)
Wees hem en zijn gezin en familie en vrienden nabij.
We bidden U voor alle dierbaren, die ons zijn voorgegaan. Wij bidden U voor
allen, die door geweld om het leven zijn gebracht. Laat
ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij bidden U voor Uw gemeente, hier bijeen. Wij bidden voor wie hier niet
aanwezig kunnen zijn. Wij bidden U voor ieder, die hoe dan ook aan onze zorgen
is toevertrouwd. Wij bidden u voor alle zieke mensen, vooral voor de
ernstig zieken, voor mensen die grote problemen hebben en vooral voor hen die
wanhopig zijn. Wij bidden u voor hen allen en voor de mensen om hen heen: hun
familie en vrienden. Geef allen uw sterkte. Laat
ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij bidden U voor alle kinderen dat
zij geluk en voorspoed kennen, dat zij getuigen van licht en toekomst, van hoop
en vrede. Laat ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij bidden U voor ieder die verlangt
naar een nieuw begin en uitziet naar uw licht en vrede; dat zij geraakt worden
door liefde en vertrouwen, dat zij met hoop en levensmoed worden vervuld. Laat
ons bidden.
Heer onze God = Lied 367e
Wij bidden U een ogenblik in stilte
…..
Laat
ons bidden.
Heer
onze God = Lied 367e
Goede God, altijd keert Gij U tot mensen. Verhoor onze gebeden en hoor ook wat
onuitgesproken leeft in ons hart. Vervul ons met hoop op een nieuwe toekomst
en laat ons mensen zijn van licht en liefde,
Amen.`
Slotlied Gezang 164 Gij die
de ster van David zijt = Lied 519
Zegenbede
Voor de
zegenbede:
De Heer schenke ons
de behoedzaamheid van zijn handen,
de goedheid van zijn ogen,
de glimlach van zijn mond,
de vastheid van zijn stappen,
de vrede van zijn woorden,
de warmte van zijn hart,
het vuur van zijn Geest,
de vreugdevolle geheimenis
van zijn
aanwezigheid.[i]
Zegene ons de Vader, zijn Zoon en hun heilige Geest.
[i]
Deze tekst
hangt in het stiltecentrum van het Diaconessenziekenhuis in Utrecht zonder
bronvermelding. In de eerste zin heb ik ‘u’ door óns’ vervangen. In
de laatste zin heb ik ‘vreugdevolle’ toegevoegd.
En er is koffie.
naar boven |